Ervaringen en indrukken - Guus Goyarts 02/12/2010 0 Comments Hoewel er veel tijd gaat zitten in de werkzaamheden en de verplaatsingen binnen en buiten Kathmandu gaat de kennismaking met het land gestaag door. Sommige zaken zijn nu bijna gewoon, de chaotische overkomende stad drukt minder zwaar en je komt meer te weten over wat er in het land speelt en wat er onder de mensen leeft. Je spreekt veel met vrijwilligers en Nepalese begeleiders, de locale taxichauffeurs ,leest de Engelstalige kranten en je ziet vooral veel.
Dag in dag uit is het politiek gesteggel het belangrijkste voorpagina nieuws terwijl de bevolking blijk geeft weinig vertrouwen te hebben in de overheid. Sinds de “vrede” met de maoïsten in 2006 is er geen stabiel en slagvaardig politiek bestuur. De tien jaar daarvoor kende het land een gewapend conflict met maoïstische opstandelingen en is het in vele opzichten teruggeworpen. Hot item is de presentatie van de begroting in het parlement die nu al vier maanden te laat is,vooral door de opstelling van de maoïstische partij. Zonder begroting liggen de overheidsuitgaven hier blijkbaar aan banden want de ambtenaren vrezen voor hun salaris en de aanbestedingen en lopende projecten liggen deels stil. Dit kan het land flink gaan opbreken: diverse westerse landen hebben laten weten Nepal als donorland van hun lijst te willen schrappen als de politieke instabiliteit voortduurt. Honderden miljoenen, daar gaat het dan over. Noorwegen en de Wererldbank hebben zich al uit diverse waterprojecten teruggetrokken. Dramatisch voor een ontwikkelingsland als Nepal.
Een voor ons bizar fenomeen is de wijze waarop de overheid meent de schaarste aan energie (elektriciteit ) te moeten oplossen; namelijk de “powercut”. Op gezette tijden (de lijstjes liggen bij de hotelreceptie) gaat in de centrale de knop om: de gehele stad zit dan zonder stroom. Nu is dat nog enkele uren maar over enkele weken is er nog maar 6 uur per dag elektriciteit. Een pagina vullend artikel in de Kathmandu Post schetst een helder beeld van de Nepalese energieproblematiek en ontzenuwt tevens de complottheorie die algemeen wordt aangehangen: de regering levert liever voor grof geld stroom aan India dan de eigen bevolking te voorzien. Inderdaad verkoopt Nepal elektriciteit aan India maar dan in de regenrijke periodes. Nepal is afhankelijk van de capaciteit van haar waterkrachtcentrales dus van de waterstand in de rivieren. Frustrerend detail:bij elkaar opgeteld blijkt Nepal zelfs een enorm energieoverschot te kennen doch de opwekking is ongelukkig verdeeld over het jaar. Aan energieopslag wordt niet gedaan, geld is er niet dus als het winter is…
Men is verdeeld over de aanpak: de overheid kiest voor meer waterkrachtcentrales terwijl uit studies blijkt dat klimaatverandering nu al ongunstige effecten heeft op de hoeveelheid smeltwater en er minder neerslag valt .Energieopslag kan uitkomst bieden. Wat de keuze ook zal worden het zal de komende jaren niets aan de tekorten veranderen.
Accu’s, kaarsen, gasflessen worden gebruikt om wat “comfort” te verkrijgen maar ontplooi je enige economische activiteit dan zijn er zwaardere maatregelen noodzakelijk en is eigen opwekking middels aggregaten/generatoren de oplossing. De betere hotels en zijn volledig selfsupporting, de eenvoudige bieden noodstroomverlichting ( een lampje per kamer) soms zelfs dat niet eens. Warm water is geen vanzelfsprekendheid. Ook nu konden we in geen van de door ons betrokken hotels standaard rekenen op een warme douche.
De kleine middenstand bedient zich van mengsmering (benzine/olie)aggregaten en met het zelf verbranden van afval , de walmende stokoude bussen en vrachtwagens en het stof van de vele onverharde wegen heb je de perfecte receptuur voor de beroerdste luchtkwaliteit die ik heb meegemaakt. Verbazingwekkend dat er mensen zijn die zich hieraan niet lijken te storen en er nog een schepje bovenop doen:voor het maken van een kopie moest het aggregaat gestart worden. Deze was uit gemak naast de toonbank binnen in de zaak geplaatst. Een enorme herrie en stank; alsof je je brommer in de woonkamer start.
Volgend jaar is door de overheid uitgeroepen tot Nepal Tourist Year. Men wil de 6% van de staatsinkomsten die het toerisme genereert verhogen en niet alleen wandelaars en bergsporters als toerist, maar alom heerst de opvatting dat de slechte infrastructuur groei in de weg staat alsook de ontwikkeling van nieuwe gebieden onmogelijk maakt. Reizen per auto is gezien de staat van onderhoud van het wegennet en de gedragingen van de gemiddelde Nepalese chauffeur geen aangename bezigheid. Ook de meest gedisciplineerd lijkende chauffeurs heb ik in zien veranderen in gefrustreerde maniakken waar je opgelucht weer uit de auto stapte. De klassieke verhalen over hoe simpel je aan een rijbewijs kan komen kloppen hier overigens niet helemaal meer. Naast 60 euro,een theorie examen en het rondje om de pionnen op binnenplaats dient de kandidaat nu ook enkele lessen te nemen en is dan voor bijna 100% zeker van succes (volgens diverse chauffeurs).
Wat je zomaar opeens opvalt is de afwezigheid van vrouwelijke chauffeurs. Nog in de taxi , de bus of minibusjes tref je vrouwen achter het stuur. Volgens onze ingehuurde chauffeur zijn er in Kathmandu hooguit 5 vrouwen actief in het vervoer wat volgens hem komt omdat zij dat te gevaarlijk vinden. Gedurende stroomloze nachten lijkt mij dat aannemelijk maar overdag dan? Na enig aandringen komt het er toch uit: de mannen willen niet dat hun partners of dochters dat werk doen, de dames hebben blijkbaar weinig in te brengen.”Office job is good” was zijn eindconclusie.
Goed, het werk zit erop, tevreden, veel ervaringen en indrukken rijker stappen we op het vliegtuig. Een fraaie herinnering aan een bijzonder land en een heel innemende bevolking gaat mee terug.